هدف اصلی مقاله "بررسی تاثیر فناوری اطلاعات بر ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری" بوده و به این ترتیب سوال اصلی بدین صورت بیان شد: تاثیر فناوری اطلاعات بر هر یک از ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری چگونه است؟ با توجه به این که اطلاعات حسابداری، حاصل گزارش گری است، بنابراین ابتدا نوع گزارش گری که با به کارگیری فناوری اطلاعات به دست می آید، بررسی شد، و سپس اطلاعات حاصل از گزارش گری، از نظر کیفیت مورد بررسی قرار گرفت.به منظور تعیین تاثیر فناوری اطلاعات بر ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری، ابتدا با بررسی گسترده مبانی نظری، شبکه منطقی تاثیر فناوری اطلاعات بر هر یک از ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری تدوین شد. سپس فرضیه های تحقیق با توجه به روابط اجزای اصلی شبکه شکل گرفت. در نهایت، برای تایید فرضیه ها از روش های آماری آزمون و آنالیز واریانس و آزمون دانکن استفاده شد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که فناوری اطلاعات باعث افزایش مربوط بودن اطلاعات حسابداری و کاهش قابلیت اعتماد آن می شود و قابلیت مقایسه را نیز به میزان کم افزایش می دهد.

حسابرس به دلیل اجرای روش های خاص رسیدگی با توجه به عملیات اصلی هر شرکت علاوه بر قابل اتکا بودن اطلاعات حسابداری می تواند بر دیگر ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری موثر باشد. این پژوهش درصدد بررسی رابطه سبک حسابرس با مربوط و قابل مقایسه بودن اطلاعات حسابداری است. به این جهت سبک حسابرس به عنوان متغیر مستقل و مربوط و قابل مقایسه بودن اطلاعات حسابداری به عنوان متغیرهای وابسته تعیین شده است. داده های مورد نیاز از صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای 3248 سال زوج شرکت طی سال های 1385 تا 1392 استخراج شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از مدل رگرسیون چند متغیره با داده های ترکیبی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد بین سبک حسابرس و ویژگی های مربوط و قابل مقایسه بودن اطلاعات حسابداری رابطه ای معنادار وجود دارد و بر این اساس حسابرس علاوه بر قابل اتکا بودن اطلاعات حسابداری می تواند بر مربوط و قابل مقایسه بودن این اطلاعات موثر باشد.

صورت های مالی به عنوان بخش اصلی فرایند گزارشگری مالی در صورتی برای استفاده کنندگان مفید خواهد بود که منطبق با ویژگی های کیفی و مفاهیم مندرج در استانداردهای حسابداری تهیه شده باشد. به دلیل وجود تفاوت در نوع فعالیت شرکت ها و همچنین رویدادها و وقایعی که واحدهای تجاری با آن مواجه می شوند، نمی توان رویه ها و مقررات یکسان و محدودی برای ثبت و گزارشگری کلیه رویدادها تعیین نمود. به همین دلیل، در استانداردهای حسابداری بر استفاده از قضاوت حرفه ای توسط تهیه کنندگان صورت های مالی تاکید شده است. در این تحقیق بررسی شده است که آیا بکارگیری قضاوت حرفه ای در استانداردهای حسابداری ایران، به ویژگی های کیفی اطلاعات مالی، از جمله قابلیت مقایسه و قابلیت اتکا، خدشه ای وارد می کند یا خیر؟ همچنین با توجه به نظریه نمایندگی بررسی شده که آیا در شرایطی که یک مدیر مالی قصد ایجاد تغییر در اطلاعات حسابداری را به نفع خود دارد، قضاوت حرفه ای موجود در استانداردهای حسابداری این اجازه را به او می دهد یا خیر؟ در این خصوص یافته های تجربی این تحقیق نشان می دهد که استفاده از قضاوت حرفه ای در استانداردهای حسابداری ایران، قابلیت مقایسه صورت های مالی را کاهش می دهد. شواهد بدست آمده از این تحقیق نشان می دهد که حسابدارانی که در شرایط مناسبی برای سوگیری ذهنی قرار می گیرند در مقایسه با کسانی که در چنین شرایطی قرار نمی گیرند، از قضاوت حرفه ای خود برای نشان دادن سود بالاتری استفاده می کنند تا بتوانند عملکرد شرکت را به نحو بهتری نشان دهند و از منافع مرتبط با آن منتفع گردند.

یک حسابدار به عنوان تهیه کننده اطلاعات مجری افشای اطلاعاتی است که در آن باید بین اطلاعات مربوط و قابل اتکا نوعی مصالحه و بده بستان را برقرار کند و تمام تلاش یک حسابدار این باید باشد که بتواند گزارش هایی را ارائه دهد که این گزارشات نقش برطرف کننده نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان را دارا باشد. حسابدار برای این که دچار مساله گزینش نادرست در این ویژگی های کیفی اطلاعات نگردد ضرورت دارد از اولویت هایی که هر یک از استفاده کنندگان به این ویژگی های قائل هستند، آگاه باشد. در این پژوهش دو فرضیه مطرح شده است و سپس برای آزمون فرضیه ها اطلاعات لازم ازپرسشنامه اعضای نمونه شامل استفاده کنندگان (مدیران سهامداران اعتباردهندگان) و تهیه کنندگان (حسابداران) جمع آوری گردیده است. در این تحقیق ازآزمون U من- ویتنی وفریدمن استفاده گردیده است. نتایج حاصل از تحقیق فوق بیان میدارد که تفاوت بین اهمیت وﻳﮋگی کیفی اطلاعات بین تک تک استفاده کنندگان و تهیه کنندگان در سطح 99% با استفاده از آزمون U من- ویتنی تایید گردیده است این نتیجه نقطه شروعی برای بررسی این تفاوتها را به وجود می آورد. تفاوت بین اهمیت ویژگی کیفی اطلاعات درتصمیم گیریهای استفاده کنندگان با استفاده از آزمون فریدمن انجام گرفته است و مبنی بر تایید این تفاوت در سطح اطمینان 99% را نشان می دهد و همچنین با استفاده ازاین آزمون طیفی از ارجحیتهای استفاده کنندگان در وﻳﮋگیهای کیفی اطلاعات بدست آمد که از نتایج آن می توان در زمانی که یک تهیه کننده اطلاعات اطلاعاتی رابرای استفاده کننده مورد نظر تهیه می کند یا بر سر انتخاب بین دو یا چند وﻳﮋگیهای کیفی اطلاعات در دوراهی قراردارد کمک شایانی را نماید.

با اینکه بارها عنوان شده که ارزش غایی ارایه اطلاعات حسابداری بهره گیری از آن، یاری رساندن به سرمایه گذاران و دیگر ذینفعان حین اخذ تصمیمات اقتصادی می باشد، نه لزوما افشای آن، با اینحال در مواقعی اظهار شده است که استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری در حد انتظار نمی توانند معنا و مفهوم اطلاعات افشا شده را درک کنند. در تحقیق جاری برآن بودیم که با مدد جستن از ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری و گزارشگری مالی، دامنه شکاف موجود بین برداشت اعضای حرفه، تهیه کنندگان و استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری از ارجحیت ویژگی های کیفی آن برای بهبود و ارتقای کیفیت گزارشگری مالی در وضعیت فعلی و همچنین حوزه هایی از گزارشگری مالی که این شکاف عمیق تر است، را مشخص نماییم. 281 پرسشنامه میان حسابداران، حسابرسان، تحلیل گران سهام، کارشناسان بانکی و دانشجویان حسابداری توزیع شد. بعد از جمع آوری پرسشنامه و آزمون فرضیه ها با روشهای آماری کروسکال والیس و رتبه ای فریدمن، نتایج تحقیق حاکی از این بود که یک تفاوت معنی دار بین برداشت تهیه کنندگان، استفاده کنندگان و اعضای حرفه در رابطه با ارجحیت ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری وجود دارد و بویژه حسابرسان از وضعیت فعلی گزارشگری مالی ناراضی تر بودند. نتایج همچنین نشان می داد که از میان پنج حوزه مختلف مورد بررسی، یعنی: مربوط بودن، ارایه بهنگام، مقایسه پذیر ارایه شدن، داشتن قابلیت اتکای کافی و در نهایت کفایت افشا پاسخ دهندگان بیشتر از وضعیت نبود افشای کافی و قابلیت اتکای مناسب اطلاعات حسابداری شکایت داشتند. یافته های تحقیق در انطباق با نتایج تحقیقات پیشین نشان می داد برعکس تصور عامه که تنها راه حصول به اهداف حسابداری را رقیق تر کردن سطح افشا می دانستند، هیات استانداردهای حسابداری مالی با پیش کشیدن بحث اضافه بار استانداردها بیان می کند که تنها راه رفع ناکارآمدیهای حسابداری، توجه به شکل افشا و به همراه داشتن قابلیت اتکای کافی آنها می باشد.

در این پژوهش برخی باور های مبتنی بر مفاهیم نظری حسابداری، از جمله رابطه متناقض بین ویژگی های کیفی مربوط بودن و قابلیت اتکا و قابلیت اتکا و به موقع بودن آزمایش می شود. برای آزمون فرضیه های پژوهش، آزمون های آماری تی استیودنت اجرا شده است. با بررسی 100 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1389 - 1379، نتایج حاکی از آن است که شرکت هایی که اطلاعات قابل اتکاتری ارائه می کنند، میزان مربوط بودن اطلاعاتشان بیشتر است. همچنین شرکت هایی که اطلاعات خود را به موقع تر منتشر می کنند، اطلاعاتشان مربوط تر است. از یافته های دیگر این پژوهش می توان به همبستگی مثبت بین ویژگی های قابلیت اتکا و به موقع بودن اشاره کرد. به بیان دیگر، شرکت هایی که اطلاعات به موقع تری ارائه می کنند، اطلاعاتشان قابل اتکاتر است و شرکت هایی که اطلاعات قابل اتکاتری ارائه می کنند اطلاعاتشان به موقع تر است.